Bach-koralen

De collectie Bach-koralen is door de redactie van de Kerkliedwiki aangelegd. In deze collectie ontsluiten we alle kerkliederen (=koralen) waar Bach een specifieke bewerking of zetting bij heeft geschreven. Het gaat daarbij met name om liederen die hij heeft verwerkt in de koraalcantates en in de passies.

Koraalcantates

In 1724/1725 schreef Bach een reeks van 40 koraalcantates, waarin telkens één kerklied centraal staat. De tekst van de eerste en laatste strofe van het lied zijn daarbij ongewijzigd behouden, de andere strofen zijn vaak omgewerkt tot aria's en recitatieven. In chronologische volgorde van de koraalcantates zijn dit de liederen.

• O Ewigkeit, du Donnerwort door Johann Rist (1642); (BWV 20, voor 1e zondag na Trinitatis)
• Ach Gott, vom Himmel sieh darein door Martin Luther (1524); (BWV 2, voor 2e zondag na Trinitatis)
• Christ unser Herr zum Jordan kam door Martin Luther (1541); (BWV 7, voor Johannisfest)
• Ach Herr, mich armen Sünder door Cyriakus Schneegaß (1597); (BWV 135, voor 3e zondag na Trinitatis)
• Meine Seele erhebt den Herren door Martin Luther (Bijbelvertaling 1545); (BWV 10, voor Onze-Lieve-Vrouwe-visitatie)
• Wer nur den lieben Gott läßt walten door Georg Neumark (1641); (BWV 93, voor 5e zondag na Trinitatis)
• Was willst du dich betrüben door Johann Heermann (1630); (BWV 107, voor 7e zondag na Trinitatis)
• Wo Gott der Herr nicht bei uns hält door Justus Jonas (1524); (BWV 178, voor 8e zondag na Trinitatis)
• Was frag ich nach der Welt door Balthasar Kindermann (1664); (BWV 94, voor 9e zondag na Trinitatis)
• Nimm von uns, Herr, du treuer Gott door Martin Moller (1541); (BWV 101, voor 10e zondag na Trinitatis)
• Herr Jesu Christ, du höchstes Gut door Bartholomäus Ringwaldt (1588); (BWV 113, voor 11e zondag na Trinitatis)
• Allein zu dir, Herr Jesu Christ door Konrad Hubert (1540); (BWV 33, voor 13e zondag na Trinitatis)
• Jesu, der du meine Seele door Johann Rist (1641); (BWV 78, voor 14e zondag na Trinitatis)
• Was Gott tut das ist wohlgetan door Samuel Rodigast (1674); (BWV 99, voor 15e zondag na Trinitatis)
• Liebster Gott, wenn wird ich sterben? door Caspar Neumann (voor 1697); (BWV 8, voor 16e zondag na Trinitatis)
• Herr Gott, dich loben alle wir door Paul Ebers (1554), bewerking van het Latijnse lied van Philipp Melanchthon (Dicimus grates tibi) uit 1539; (BWV 130, voor Michaelisfest)
• Ach lieben Christen, seid getrost door Johannes Gigas (1561); (BWV 114, voor 17e zondag na Trinitatis)
• Herr Christ, der einge Gottessohn door Elisabeth Creutziger (1524); (BWV 96, voor 18e zondag na Trinitatis)
• Wo soll ich fliehen hin door Johann Heermann (1630); (BWV 5, voor 19e zondag na Trinitatis)
• Schmücke dich, o liebe Seele door Johann Franck (1649); (BWV 180, voor 20e zondag na Trinitatis)
• Aus tiefer Not schrei ich zu dir door Martin Luther (1524); (BWV 38, voor 21e zondag na Trinitatis)
• Mache dich, mein Geist bereit door Johann Burchard Freystein (1695); (BWV 115, voor 22e zondag na Trinitatis)
• Wohl dem, der sich auf seinen Gott door Johann Christoph Rube (1692); (BWV 139, voor 23e zondag na Trinitatis)
• Ach wie flüchtig, ach wie nichtig door Michael Franck (1652); (BWV 26, voor 24e zondag na Trinitatis)
• Du Friedefürst, Herr Jesu Christ door Jakob Ebert (1601); (BWV 116, voor 25e zondag na Trinitatis)
• Nun komm der Heiden Heiland door Martin Luther (1524); (BWV 62, voor 1e adventszondag)
• Gelobet seist du, Jesu Christ door Martin Luther (1524); (BWV 91, voor 1e kerstdag)
• Christum wir sollen loben schon door Martin Luther (1524); (BWV 121, voor 2e kerstdag)
• Ich freue mich in dir door Caspar Ziegler (1697); (BWV 133, voor 3e kerstdag)
• Das neugeborne Kindelein door Cyriakus Schneegaß (1597); (BWV 122, voor zondag na Kerstmis)
• Jesu, nun sei gepreiset door Johannes Hermans (1593); (BWV 41, voor nieuwjaarsdag)
• Liebster Immanuel, Herzog der Frommen door Ahasverus Fritsch (1679); (BWV 123, voor Driekoningen/ Epifanie)
• Meinen Jesum lass ich nicht door Christian Keymann (1658); (BWV 124, voor 1e zondag na Epifanie)
• Ach Gott, wie manches Herzeleid door Martin Moller (1587); (BWV 3, voor 2e zondag na Epifanie)
• Was mein Gott will, das g'scheh allzeit door Herzog Albrecht von Preußen (1554/1547); (BWV 111, voor 3e zondag na Epifanie)
• Ich hab in Gottes Herz und Sinn door Paul Gerhardt (1647); (BWV 92, voor Septuagesima)
• Mit Fried und Freud ich fahr dahin door Nunc dimittis Martin Luther (1524); (BWV 125, voor Maria Reinigung)
• Erhalt uns Herr, bei deinem Wort door Martin Luther (1542) / Justus Jonas / Martin Luther (1531); (BWV 126, voor Sexagesima)
• Herr Jesu Christ, wahr' Mensch und Gott door Paul Eber (1562); (BWV 127, voor Estomihi, Quinquagesima)
• Wie schön leuchtet der Morgenstern door Philipp Nicolai (1599); (BWV 1, voor Maria Boodschap)

Passies

Mattheüs Passion

In de Mattheüs Passion van Bach (BWV 244) zijn de volgende koralen opgenomen:

• O Lamm Gottes, unschuldig, tekst en melodie door Nikolaus Decius
• Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen, tekst van Johann Heermann, melodie van Johann Crüger.
• Ich bin's, ich sollte büßen is een strofe uit O Welt, sieh hier dein Leben, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Heinrich Isaac, O Welt, ich muss dich lassen (melodie).
• Erkenne mich, mein Hüter is een strofe uit O Haupt voll Blut und Wunden, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Hans Leo Hassler.
• Ich will hier bei dir stehen is een strofe uit O Haupt voll Blut und Wunden, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Hans Leo Hassler.
• Was mein Gott will, das g'scheh allzeit, tekst van Herzog Albrecht von Preussen, melodie van Claudin de Sermisy.
• O Mensch, bewein dein Sünde groß, tekst van Sebald Heyden, melodie van Matthäus Greiter.
• Mir hat die Welt trüglich gericht is een strofe uit In dich hab ich gehoffet Herr, tekst van Adam Reissner, op een 15e eeuwse Boheemse melodie, In dich hab ich gehoffet Herr (melodie).
• Wer hat dich so geschlagen is een strofe uit O Welt, sie hier dein Leben, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Heinrich Isaac, O Welt, ich muss dich lassen (melodie).
• Bin ich gleich von dir gewichen is een strofe uit Werde munter, mein Gemüte, tekst van Johann Rist, melodie van Johann Schop.
• Befiehl du deine Wege, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Bartholomäus Gesius.
• Wie wunderbarlich ist doch diese Strafe is een strofe uit Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen, tekst van Johann Heermann, melodie van Johann Crüger.
• O Haupt voll Blut und Wunden, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Hans Leo Hassler.
• Wenn ich einmal soll scheiden is een strofe uit O Haupt voll Blut und Wunden, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Hans Leo Hassler.

Johannes Passion

In de Johannes Passion van Bach (BWV 245) zijn de volgende koralen opgenomen:

• O große Lieb, o Lieb ohn alle Maße is een strofe uit Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen, tekst van Johann Heermann, melodie van Johann Crüger.
• Dein Will gescheh, Herr Gott zugleich is een strofe uit Vater unser in Himmelreich, tekst en melodie van Martin Luther.
• Wer hat dich so geschlagen is een strofe uit O Welt, sieh hier dein Leben, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Heinrich Isaac, O Welt, ich muss dich lassen (melodie).
• Petrus, der nicht denkt zurück is een strofe uit Jesu Leiden, Pein und Tod, tekst van Paul Stockmann, melodie van Melchior Vulpius.
• Christus der uns selig macht, tekst van Michael Weisse, herkomst melodie omstreeks 1500, Boheemse Broeders.
• Ach großer König, groß zu allen Zeiten is een strofe uit Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen, tekst van Johann Heermann, melodie van Johann Crüger.
• Durch dein Gefängnis, Gottes Sohn, tekst van Christian Heinrich Postel, melodie van Johann Hermann Schein, Machs mit mir, Gott, nach deiner Güt (melodie).
• In meines Herzens Grunde is een strofe uit Valet will ich dir geben, tekst van Valerius Herberger, melodie Melchior Teschner.
• Er nahm Alles wohl in Acht is een strofe uit Jesu Leiden, Pein und Tod, tekst van Paul Stockmann, melodie van Melchior Vulpius.
• Jesu, der du warest tot is een strofe uit Jesu Leiden, Pein und Tod, tekst van Paul Stockmann, melodie van Melchior Vulpius.
• O hilf, Christe, Gottes Sohn is een strofe uit Christus der uns selig macht, tekst van Michael Weisse, herkomst melodie omstreeks 1500, Boheemse Broeders, Christus der uns selig macht (melodie).
• Ach Herr, lass dein lieb Engelein is een strofe uit Herzlich lieb hab ich dich, o Herr, tekst van Martin Schalling, melodie uit Straatsburg 1577, Herzlich lieb hab ich dich, o Herr (melodie).

Oratoria

Weihnachtsoratorium

In het Weihnachtsoratorium van Bach (BWV 248) zijn de volgende koralen opgenomen

1. Am 1. Weihnachtstag / Jauchzet, frohlocket

• Wie soll ich dich empfangen, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Hans Leo Hassler, Herzlich tut mich verlangen (melodie).
• Er ist auf Erden kommen arm is een strofe uit Gelobet seist du, Jesu Christ, tekst en melodie van Martin Luther.
• Ach mein herzliebes Jesulein is een strofe uit Vom Himmel hoch, da komm ich her, tekst van Martin Luther, melodie uit Leipzig, Vom Himmel hoch, da komm ich her (melodie).

2. Am 2. Weihnachtstag / Und es waren Hirten

• Brich an, o schönes Morgenlicht is een strofe uit Ermuntre dich, mein schwacher Geist, tekst van Johann Rist, melodie van Johann Schop
• Schaut hin, dort liegt im finstern Stall is een strofe uit Schaut, schaut, was ist für Wunder dar, tekst van Paul Gerhardt, melodie uit Leipzig, Vom Himmel hoch, da komm ich her (melodie).
• Wir singen dir in deinem Heer is een strofe uit Wir singen dir, Immanuel, tekst van Paul Gerhardt, melodie uit Leipzig, Vom Himmel hoch, da komm ich her (melodie).

3. Am 3. Weihnachtstag / Herrscher des Himmels

• Dies hat er alles uns getan is een strofe uit Gelobet seist du, Jesu Christ, tekst en melodie van Martin Luther.
• Ich will dich mit Fleiß bewahren is een strofe uit Fröhlich soll mein Herze springen, tekst van Paul Gerhardt, melodie van Johann Georg Ebeling, Warum sollt ich mich den grämen (melodie).
• Seid froh dieweil is een strofe uit Lasst Furcht und Pein, tekst van Christoph Runge, melodie uit 1589 Wir Christenleut habn jetzund Freud (melodie).

4. Am Fest der Beschneidung Christi / Fallt mit Danken

• Jesu, du mein liebstes Leben, tekst van Johann Rist, melodie van Johann Schop (eerste regels strofe in nr. 38, vervolg in nr. 40)
• Jesus richte mein Beginnen is een strofe uit Hilf, Herr Jesu, lass gelingen, tekst van Johann Rist, melodie van Johann Sebastian Bach zelf!

5. Am Sonntag nach Neujahr / Ehre sei dir, Gott, gesungen

• Dein Glanz all Finsternis verzehrt is een strofe uit Nun, liebe Seel, nun ist es Zeit, tekst van George Weissel, op een melodie van Sethus Calvisius, In dich hab ich gehoffet, Herr (melodie).
• Zwar ist solche Herzensstube is een strofe uit Ihr Gestirn, ihr hohlen Lüfte, tekst van Johann Franck, op een melodie van Heinrich Albert, Gott des Himmels und der Erden (melodie).

6. Am Epiphaniasfest / Herr, wenn die stolzen Feinde

• Ich steh an deiner Krippen hier, tekst van Paul Gerhardt, melodie uit Wittenberg 1533, Es ist gewisslich an der Zeit (melodie).
• Nun seid ihr wohl gerochen is een strofe uit Ihr Christen, auserkoren, tekst van Georg Werner, op een melodie van Hans Leo Hassler, Befiehl du deine Wege (melodie).