Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Bij brood en wijn, een liefdemaal
Mogelijk staat het wel in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Bij brood en wijn, een liefdemaal Kyrie voor Witte Donderdag | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Titel | Heute bin ich meines Heilands Gast |
Taal | Duits |
Land | Duitsland |
Periode | 1938 |
Tekst | |
Dichter | Jochen Klepper |
Vertaler | Titia Lindeboom |
Bijbelplaats | 1 Korintiërs 11:26 Psalm 116:13 |
Metrisch | 8-8-8-8-7 |
Muziek | |
Componist | Frederikus G. aan het Rot |
Gebruik | |
Kerkelijk jaar | Witte Donderdag |
Liturgie | Kyrie Maaltijd van de Heer |
Getijde v/d dag | Maaltijd |
Thema | Navolging |
Liedbundels | |
Het licht breekt door de wolken 16 |
In 1938 schreef Jochen Klepper zijn Gründonnerstag-Kyrie met als beginregel Heute bin ich meines Heilands Gast. Titia Lindeboom schreef de Nederlandse vertaling Bij brood en wijn, een liefdemaal. Frederikus G. aan het Rot componeerde een melodie bij de Nederlandse tekst.
Opname beluisteren
- Uitvoering door de Cantorij van de PKN-kerk van Serooskerke op donderdag 13 april 2017:
- Enkelvoudige muzieklijn:
Liedbundels
De Duitse versie van het lied (zonder melodie) komt uit Jochen Kleppers bundel Kyrie, waarvan de eerste druk verscheen in 1938. In 2016 kwam in Nederland de bundel Het licht breekt door de wolken uit, waar het is opgenomen als Kyrie voor Witte Donderdag. In deze bundel staat ook de nieuwe melodie van Frederikus G. aan het Rot
Tekst
De muzieknotatie is beschikbaar als download (PDF).
1. Bij brood en wijn, een liefdemaal,
verblijf ik in mijn Heilands huis.
Een tak breekt buiten, met kabaal,
valt daar de stam al voor het kruis?
Kyrie eleison!
2. Mijn Gastheer dient mij als een knecht,
mijn Redder loopt hier af en aan.
De Heer heeft zich zijn troon ontzegd
en lijkt van heiligheid ontdaan.
Kyrie eleison!
3. De voeten wast en zalft Hij mij,
Hij reikt de beker, breekt het brood.
Hij weet de Judaskus nabij,
verwacht zijn naderende dood.
Kyrie eleison!
4. Met pelgrimshoed en wandelstaf
richt Hij voor ons een maaltijd aan.
Zijn eigen weg leidt naar het graf,
waar kruis en kwelling voor Hem staan.
Kyrie eleison!
5. Geen mens gaat nu meer met Hem mee.
De Here roept zijn Vader aan
en smeekt God in Gethsémané
dat dit aan Hem voorbij mag gaan.
Kyrie eleison!
6. Dan drinkt Hij, bitter van verdriet,
de beker van de lijdenspijn.
En wat Hij voor ons achterliet
is avondmaal, is brood en wijn.
Kyrie eleison!
7. Nu is het uur van het verraad.
Nu liggen ook de wapens stil,
want Jezus straft niet wie Hem slaat;
Hij ondergaat zijn Vaders wil.
Kyrie eleison!
8. Ik houd de beker in mijn hand,
met brood en wijn ben ik vertrouwd.
Ik koester deze maaltijd, want
die beker spreekt van mijn behoud.
Kyrie eleison!
9. Verkondig dan zijn grote naam
zo dikwijls als je aan Hem denkt.
Denk aan zijn lijden, en beaam
dat Hij de overwinning schenkt.
Kyrie eleison!
10. Straks komt Hij terug in onze tijd,
Hij wenkt ons, brengt ons eeuwig thuis.
Aan ʼt einde van de donkerheid,
gloort hoopvol licht het houten kruis!
Hosanna!
Ontstaan
Qua kerkliederen was 1938 een productief jaar voor Jochen Klepper. In de lijdenstijd schreef hij een cyclus van gezangen, die hij afsloot met een avondmaalslied voor Witte Donderdag: het Gründonnerstag-Kyrie. Hij schreef het op 15 april – Goede Vrijdag – geïnspireerd door de dienst van de dag ervoor in het dorpskerkje van het Berlijnse Mariendorf. Die namiddag zou hij een uitvoering van de Mattheüspassion bezoeken. Hij keek er bijzonder naar uit om de bekende tonen te horen, en de aria’s over de liefde van de Heiland. Dezelfde middag nog schreef hij in zijn dagboek: "Gisteravond en vandaag voor het concert schreef ik een Kyrie voor Witte Donderdag. Ik kan met geen woorden beschrijven hoezeer ik mij verheug op de Matthäus-Passion".
Inhoud
Kyrie voor Witte Donderdag lied begint rustig, beschouwend.
Bij brood en wijn, een liefdemaal,
verblijf ik in mijn Heilands huis.
Hosanna!
Wat volgt is een vertelling met toenemende spanning. Al in het eerste couplet hoort de dichter een stam vallen; worden er al voorbereidingen getroffen om Jezus aan het kruis te hangen. In negen coupletten vertelt Klepper het lijdensverhaal, vanuit het intieme gezichtspunt van een leerling die met pijn afscheid moet nemen van zijn meester. Al die coupletten worden afgesloten met een roep om ontferming: Kyrie Eleison. Sinds Pasen weten we dat het niet ophoudt met die lijdensweg, dat er een opstanding volgt met grote gevolgen. In het laatste en tiende couplet geeft de dichter ons een vooruitblik naar de toekomst, wanneer we mogen aanschuiven in het hemelse Jeruzalem. Het kruis is daar een teken van lichtende hoop geworden. Met een welluidend ‘Hosanna!’ wordt het slotcouplet afgesloten.
Literatuur
- 'Jochen Klepper', Marcus Baum, 2011
Externe links
- Prekenserie van de Evangelische Kirchengemeinde Gönningen over de kerkelijke liederen van Jochen Klepper.
- Artikel over Jochen Klepper op de Nederlandse Wikipedia
- Artikel over Jochen Klepper op de Duitse Wikipedia
- Nederlandse website over Jochen Klepper