Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Daar kraait een haan, een goed bericht
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Daar kraait een haan, een goed bericht | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Titel | Ales diei nuntius |
Taal | Latijn |
Tekst | |
Dichter | Aurelius Prudentius Clemens |
Vertaler | Andries Govaart Bernard Smilde (Fr) Cor Waringa (Fr) |
Bijbelplaats | 1 Petrus 5:8 1 Tessalonicenzen 5:6 |
Metrisch | 8-8-8-8 |
Muziek | |
Melodie | Aeterne rerum conditor |
Herkomst | gregoriaans (a) |
Solmisatie | 3-1-2-4-3-4-5-4-3 (a) 4-4-5-6-7-6-5-6 (b) |
Gebruik | |
Getijde v/d dag | Ochtend |
Liedbundels | |
Liedboek 2013 205 | |
Hoor onze stem 36 | |
Lieteboek 2013 205 | |
De weg die je goeddoet 27 (b) |
Daar kraait een haan, een goed bericht is een hymne voor het ochtendgebed. De oorspronkelijke Latijnse tekst Ales diei nuntius is geschreven door de dichter Aurelius Prudentius Clemens (348-413). De vertaling is van Andries Govaart. De melodie is gregoriaans.
Inhoud
Opname beluisteren
- Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in sopraan (liedboekzettingen.nl)
Tekst
Oorspronkelijke tekst in het Latijn:
Ales diei nuntius,
Lucem propinquam præcinit:
Nos excitator mentium
Iam Christus ad vitam vocat.
Auferte, clamat, lectulos,
Ægro sopore desides:
Castique, recti ac sobrii,
Vigilate, iam sum proximus.
Iesum ciamus vocibus,
Flentes, precantes, sobrii:
Intenta supplicatio
Dormire cor mundum vetat.
Tu, Christe, somnum discute:
Tu rumpe noctis vincula:
Tu solve peccatum vetus,
Novumque lumen ingere.
Deo Patri sit gloria,
Ejusque soli Filio,
Cum Spiritu Paraclito,
Nunc et per omne sæculum.
Ontstaan
Over het algemeen wordt een keuze gemaakt uit de 25 strofen van deze hymne, zo ook ten behoeve van het Liedboek 2013. Deze keuze maakt de hymne bruikbaar voor het morgengebed, sterker nog, de hymne wordt verstaanbaarder wanneer men zich het vroege morgengebed bij voorstelt. In het eerst couplet schuiven de haan (bij Prudentius staat overigens ‘vogel’, maar vrijwel iedere vertaling kiest voor ‘haan’) en Christus over elkaar heen. In het tweede couplet ruik je bij wijze van spreken nog ‘de warme lappen’. Naast de situatie van de slaap verstaat Prudentius daar ook onder de menselijke bestaanswijze dat je bestemming nog niet kent’. Daar tegenover staat: nuchter zijn (ook heel concreet vóór het morgengebed), goed doen, waken en wachten op de komst van Christus. Het derde couplet schildert de wenkende dag in al haar schoonheid die ons hoop geeft en kracht. Het vierde couplet heeft letterlijk iets nuchters: wanneer je hardop bidt kun je niet meer wegdutten. Het vijfde couplet gaat niet meer over bidden, maar wordt een gebed: slaap, nacht en schuld zijn vaak met elkaar verbonden. Het licht van Christus bevrijdt ons daaruit. In de tekst van Prudentius is dit het laatste van de 25 coupletten. In de traditie van het getijdegebed is ook hier een doxologie toegevoegd.
Inhoud
De beginregels van de door Govaart vertaalde strofen luiden:
- 1. Daar kraait een haan, een goed bericht
- 2. Kom uit je warme bed, roept hij
- 3. Als dageraad de hemel tooit
- 4. Tot Jezus, nog voor alles uit
- 5. Gij, Christus, die de slaap verjaagt
- 6. Aan Christus, die ons mild regeert.
Muziek
Muziekuitgaven
- Zetting voor orgel (uitkomende stem) (PDF) door Theo Meurs (www.theomeurs.nl).
Zie Aeterne rerum conditor (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.
Hymnologische informatie
Bernard Smilde en Cor Waringa hebben de Friese vertaling gemaakt: De hoanne kraait, in bliid berjocht
Literatuur
- Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/205-daar-kraait-een-haan-een-goed-bericht-1_9_6
- Arie Eikelboom, Hymnologie I, blz. 41-42