Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Ik leg mij in uw hoede neer
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Ik leg mij in uw hoede neer | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Titel | Ich liege, Herr, in deiner Hut |
Taal | Duits |
Land | Duitsland |
Periode | 1938 |
Tekst | |
Dichter | Jochen Klepper |
Vertaler | Sytze de Vries |
Bijbelplaats | Psalm 4:9 |
Metrisch | 8-7-8-7 |
Muziek | |
Componist | Fritz Werner (a) Christian Dostal (b) Ina Lohr (c) Willy Burckhard (d) |
Melodie | Ich liege, Herr, in deiner Hut (a) |
Solmisatie | 2-2-4-3-2-4-5-6 (a) |
Gebruik | |
Getijde v/d dag | Avond |
Thema | Vertrouwen Stilte |
Liedbundels | |
Liedboek 2013 250 (a) | |
Evangelisches Gesangbuch 486 (a) | |
Gotteslob 99 (b) | |
Het licht breekt door de wolken 4 | |
Jij, mijn adem 159 (a) | |
Lieteboek 2013 250 (a) | |
Zingend Geloven 8-28 (a) |
Ik leg mij in uw hoede neer is een avondlied en een vertaling van Ich liege, Herr, in deiner Hut van Jochen Klepper. Het lied is uit het Duits vertaald door Sytze de Vries. De melodie is van Fritz Werner (1898-1977).
Inhoud
Opname beluisteren
- Met de melodie van Fritz Werner, die te vinden is in het Evangelisches Liedbuch en het Liedboek 2013.
- De kindercantorij van de St. Jacobuskerk in Schifferstadt zingt de eerste strofe van het lied op de melodie van Christian Dostal zoals het in het Duitse, rooms-katholieke liedboek Gotteslob is opgenomen.:
- Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor (liedboekzettingen.nl)
Liedbundels
De Duitse versie van het lied staat in het Evangelisches Gesangbuch (EG 486) en in Gotteslob (GL 99).
Tekst
De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan hier niet volledig worden weergegeven. De eerste strofe luidt:
Ik leg mij in uw hoede neer
en mag de vrede vinden.
Wie zich aan U gewonnen geeft
slaapt in als uw beminde.
- Eerste strofe Duitse versie:
Ich liege, Herr, in deiner Hut
und schlafe ganz mit Frieden.
Dem, der in deinen Armen ruht,
ist wahre Rast beschieden.
Ontstaan
Jochen Klepper schreef dit lied begin mei 1938, en stuurde het aan zijn rooms-katholieke vriend en collega-schrijver Reinhold Schneider voor diens 35ste verjaardag. Schneider bedankt hem in een brief voor het ,,prachtige, diep troostende gedicht. De zeldzame vrede en geborgenheid die uit uw verzen spreken, geven – naar ik hoop – de juiste toon aan voor het nieuwe levensjaar. Dat het juist de Heer is die ons in de nacht leidt is een belangrijk inzicht. De nacht ontleent haar zin aan Hem, door Hem wordt zij al zachtjes verlicht. Zo blijft zij wel nacht, maar niet langer zonder troost.’’
De dag erna (14 mei) citeert Klepper uit deze brief in zijn dagboek, en vervolgt ietwat verbaasd: ,,Wist hij dan werkelijk niet, dat het juist God is die ons in de nacht voert?’’
Nog in 1938 verscheen dit lied in Kleppers bundel Kyrie. Enige maanden later werd het opgenomen in het nieuwe liedboek van de Evangelisch-Reformierte Kirche in Duitstalig Zwitserland. Het is het eerste lied van Jochen Klepper dat werd opgenomen in een zangbundel en voor hem betekende dat bijzonder veel. In zijn dagboek schreef hij: ,,Nu is datgene gebeurd wat ik pas voor mogelijk hield aan het einde van mijn leven, ja, zelfs na mijn dood.’’
Inhoud
Het thema van het lied is tweeledig. God leidt ons door de nacht van de tijd; hier de tijd van het nationaalsocialisme waarin Klepper en Schneider leefden en werkten. Tevens gaat het hier om de nacht in letterlijke zin: Jochen Klepper leed aan een ernstige vorm van slapeloosheid, vanwege alle angsten die hij doorstond in zijn leven als echtgenoot van een Joodse vrouw en stiefvader van twee Joodse dochters.
Het lied telt elf coupletten, maar de commissie van het Zwitserse liedboek wilde aanvankelijk alleen de coupletten 1, 2 en 3 opnemen, omdat die letterlijk zijn ontleend aan Psalm 4: 9:
In vrede leg ik mij neer
en meteen slaap ik in,
want u, HEER, laat mij wonen
in een vertrouwd en veilig huis. (NBV)
Klepper kon zich vinden in de keuze van de Zwitsers, omdat hij vond dat kerkliederen juist hun kracht ontlenen aan het verwoorden van bijbelteksten. ,,Ligt er in het negende vers van de door Luther zo geliefde psalm niet een avondlied besloten, dat geen dichterlijke toevoegingen nodig heeft?’’, schreef hij. Wel vroeg hij ook het slotcouplet te laten opnemen, en daarmee ging de commissie akkoord.
De overige coupletten gaan over Gods nabijheid in zorgen en benauwenissen; zowel op persoonlijk vlak als wat het wereldgebeuren betreft.
De beginregels van de strofen luiden:
- 1. Ik leg mij in uw hoede neer
- 2. Gij, enige die waakt en wacht
- 3. Gij houdt uw sterke arm gestrekt
- 4. De avond valt, de nacht is daar
- 5. hoe Gij, als wij vergeefs bestaan
- 6. Omdat ik U mijn helper weet
- 7. Ik vrees niet wat nog komen zal
- 8. in zorgeloze, diepe slaap
- 9. Ik weet, dat ook de dag die komt
- 10. Is dit het uur van duisternis
- 11. Gij hebt mijn ogen toegedekt.
Muziek
Fritz Werner, kerkmusicus uit Potsdam, heeft diverse composities gemaakt op liedteksten van Klepper, waaronder dit Abendlied. In een brief op 23 november 1938 schrijft hij: ,,Geachte heer Klepper! Van uw mooie dichtbundeltje Kyrie heb ik twaalf liederen op muziek gezet – zo eenvoudig dat zij zelfs door de gemeente kunnen worden gezongen.’’ Pas na de oorlog heeft Werner zijn composities uitgegeven.
Werner gaf het avondlied een vierledige, dorische melodie mee. Daardoor ademt het lied de rust van een oudkerkelijk gezang.
Muziekuitgaven
Zie Ich liege, Herr, in deiner Hut (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen bij melodie a.
Hymnologische informatie
Van ‘Ich liege, Herr, in deiner Hut’ zijn meerdere Nederlandse vertalingen gemaakt. In de bundel Zingend Geloven, deel 2, is een vertaling van Ad den Besten opgenomen met als titel Heer, in uw hoede is het goed. In de bundel Het licht breekt door de wolken is een vertaling opgenomen van Titia Lindeboom: Ik slaap in uw bescherming, Heer.
Literatuur
Toelichtingen:
- Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/250-ik-leg-mij-in-uw-hoede-neer-2_4_0
- ‘Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch’, Heft 8, Jürgen Henkys, 2003
- 'Jochen Klepper', Marcus Baum, 2011
- ‘Das Gesangbuch als Lebensbegleiter’, Michael Heymel, 2012
- Arie Eikelboom, Hymnologie XVI, p. 255-256, ISBN 9789082249088
Externe links
- Artikel over Jochen Klepper op de Nederlandse Wikipedia
- Artikel over Jochen Klepper op de Duitse Wikipedia
- Nederlandse website over Jochen Klepper