Toen Jezus bij het water kwam

Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):

Liedboek 2013 522 Liedboek voor de kerken Gezang 165
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.

Toen Jezus bij het water kwam
Vorm	Strofelied
Herkomst
Titel	Christ unser Herr zum Jordan kam
Taal	Duits
Land	Duitsland
Periode	1541
Tekst
Dichter	Martin Luther
Vertaler	Jan Willem Schulte Nordholt Gerben Brouwer (Fr) Cor Waringa (Fr)
Bijbelplaats	Matteüs 3:13-17 Marcus 1:9-11 Lucas 3:21-22 Johannes 1:31-34 Romeinen 3:9-30 Romeinen 6:3-4 Galaten 2:15-21 Titus 3:5 Marcus 16:15-16
Metrisch	8-7-8-7-8-7-8-7-7
Muziek
Melodie	Christ unser Herr zum Jordan kam
Herkomst	Wittenberg 1524
Solmisatie	2-4-5-6-5-1-7-6
Gebruik
Kerkelijk jaar	Doop van de Heer Epifaniëntijd
Bijbels persoon	Johannes de Doper
Thema	Doop
Liedbundels
Liedboek 2013 522
Liedboek voor de kerken Gezang 165
102 gezangen 38
Alle liederen van Luther 18
Lieteboek 2013 522
Lieteboek foar de tsjerken 165
Muziekbladen bij Continuo 6

Toen Jezus bij het water kwam is een lied over de doop van de Heer. De tekst is van Martin Luther (1483-1546) Christ unser Herr zum Jordan kam. De melodie stamt uit Wittenberg 1524.

Opname beluisteren

• Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor (www.liedboekzettingen.nl) [1]

• Sweelinckcantorij Amsterdam o.l.v. Christiaan Winter; Wim Dijkstra, orgel; Christiaan Winter, tenor (strofen 1, 2, 3) op https://www.liedboekcompendium.nl/lied/522-toen-jezus-bij-het-water-kwam-4_8_9

Tekst

1 Toen Jezus bij het water kwam,
waar Hem Johannes wachtte,
werd Hij gedoopt, het zuiver lam,
de volheid der geslachten.
Hij daalde neer in de Jordaan,
badwater onzer zonden.
Zijn leven neemt ons sterven aan,
zijn bloed heelt onze wonden.
Zijn sterven is ons leven.

2 Dit is Gods wil; het water is
niet water slechts, is leven.
Zo zegt ons het getuigenis
door woord en Geest gegeven.
Gods stem weerklinkt: dit is mijn Zoon,
mijn lam, mijn welgevallen,
een mensenwoord, een mensenloon,
de waarheid voor ons allen,
diep in ons hart geschreven.

3 Zo teder als een mens kan zijn,
zo staat de Zoon des mensen,
de Zoon van God hier jong en rein,
ons bidden en ons wensen
vervullend met aanwezigheid.
Een stem, een duif daalt neder.
O heilige Drievuldigheid,
op aarde schoon en teder,
o God aan ons gegeven.

4 Gij zegt het zelf: wie op U hoopt
dit moet de wereld horen
wie U gelooft, in U gedoopt,
die is uit U geboren.
En zonder werken van de wet,
en zonder macht'loos pogen,
wordt hij gereinigd en gered
en staat hij voor uw ogen,
voltooid en zonder zonden.

5 Als 't oog alleen het water ziet,
zoals het wordt vergoten,
dan weet het hart en twijfelt niet,
wat daarin ligt besloten.
Wij worden in uw dood gedoopt.
Door U voorgoed vergeven,
staat Adam stralend op en loopt
terug in 't eeuwig leven,
het paradijs hervonden.

Ontstaan

Dit lied is een van de laatste liederen die Luther heeft geschreven. Dit lied over de doop was voor hem de afsluiting van de vijf catechismusliederen. De tekst is uitgesproken didactisch of catechetisch. Dit kan worden verklaard uit het feit dat Luther in zijn liturgische praktijk bij de doop geen gemeentelied nodig had. De doop werd niet in een kerkdienst met de gemeente bediend, maar bij de ingang van de kerk in aanwezigheid van de voorganger, de ouders en soms enkele familieleden. Het hoofddoel van het lied, het geven van dooponderricht, blijkt uit de opbouw van het lied: de eerste strofe gaat over de stichter van de doop, de twede, derde en vierde over de leer van de doop, de vijfde en zesde over het nut van de doop en de zevende strofe vat alles nog eens kort samen.
Zijn oorspronkelijke liedtekst bevat telt zeven strofen. De bewerking/vertaling door Schulte Nordholt is sterk ingekort, om Luthers strengheid te verzachten. Daarnaast heeft hij van de oorspronkelijke zesde strofe nauwelijks iets overgenomen.

Muziek

Hier de melodie plakken uit en-wiki: [2]

Muziekuitgaven

Zie Christ unser Herr zum Jordan kam (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.

Hymnologische informatie

• Wittenberg 1524: Walter's Geystliche gesangk Buchleyn.
• Gerben Brouwer en Cor Waringa maakten de Friese vertaling: Doe’t Jezus foar it wetter stie

Literatuur

Toelichtingen:

• Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/522-toen-jezus-bij-het-water-kwam-4_8_9
• http://www.wimkloppenburg-hymnologie.nl/lbk165.htm
• Continuo: Zingen en spelen, blz. 147 (L.Meurders/Siem Groot)
• Pieter Endedijk: Opstapcurcus voor kerkorganisten deel 2, blz. 53
• Organist & Eredienst, jan.1998, blz.5 (Wim Pendrecht/Wim Kloppenburg)
• Muziek & Liturgie: jan.2004, blz.5 (Wim Kloppenburg)
• Arie Eikelboom, Hymnologie II, blz. 200-207
• Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch 18-22 (Gerhard Hahn/Helmut Lauterwasser)
• Luthers dooplied : gezang 165, door Hans Mudde, in: Voor de achtste dag : het oude testament in de eredienst : een bundel opstellen voor prof.dr. J.P. Boendermaker , Kampen : Kok, 1990. ISBN 902422280X, p. 233-238.

Externe links

• Artikel over het (Duitse) lied op de Engelstalige Wikipedia, met een Engelse vertaling door George MacDonald.
• Artikel over het Duitse lied op Duitstalige Wikipedia; hierin de Duitse tekst in de versie van Luther 1541 en in de versie van het Evangelisches Gesangbuch 1993.
• midi-bestand van 'Christ, unser Herr, zum Jordan kam.'