Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Van alle creaturen

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is niet te vinden in één van de veelgebruikte liedbundels.
Mogelijk staat het wel in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Van alle creaturen
Van Adam, de vader der mensen / Van Adam, te elfder ure geschapen
Vorm Strofelied
Herkomst
Taal Nederlands
Land Nederland
Periode Omstreeks 1960
Tekst
Dichter Willem Barnard
Bijbelplaats Genesis 1
Matteüs 20:1-18
Genesis 2:1-4
Metrisch 7-6-7-6
Muziek
Componist Frits Mehrtens (a)
Ignace de Sutter (b)
Melodie Het waren tien geboden (a)
Solmisatie 6-1-2-3-5-3-3/6-1-7-6-5-6-6 (a)
1-3-4-5-6-5-3/5-1-2-3-1-2-1-6 (b)
Gebruik
Trefwoord Septuagesima
Liedbundels
Lied van de week 870203 (b)
Liederen van het begin 5 (a)
Verzamelde Liederen 64
Zoet hout goed koper 841101 (b)
De tale Kanaäns 17
In wind en vuur I-8 (b); II-8 (a)

Van alle creaturen is de beginregel van een lied geschreven door Willem Barnard. De titel van het lied is meestal Van Adam, de vader der mensen, soms Van Adam, te elfder ure geschapen. Het lied wordt gezongen op melodieën van Frits Mehrtens en Ignace de Sutter.

Tekst

Barnard schreef met 'Van alle creaturen' een lied waarin hij de mens als kroon van de schepping centraal stelt.

Ontstaan

In de bundel ‘De tale Kanaäns’ van Willem Barnard staan drie brevierliederen voor resp. de zondagen Septuagesima, Sexagesima en Quinquagesima. Barnard bestempelt dit lied voor zondag Septuagesima (negen weken voor Pasen) als een 'schriftuurlijk lofgezang', een schriftmeditatie, waarin de oude verhalen messiaans, dit is: door het evangelie héén, ter sprake komen. Voor de melodie ging hij in gedachten naar het metrum en melodie van Christus, der ist mein Leben (melodie) maar voor zover bekend is zijn tekst en melodie niet samen gepubliceerd.

Inhoud

”Van alle creaturen” is geschreven bij de lezing uit het begin van de Tora, het verhaal van de menswording (Genesis). Het klassieke zondagsevangelie is dan Mattheüs 20: 1-18, de gelijkenis over de arbeiders in de wijngaard. Willem Barnard verbond beide schriftgedeelten in een lied voor zondag Septuagesima. Vooral de notie van het beheren van de schepping (‘regeren’, ‘beheersen’) uit Genesis 1 wordt nader ingevuld als werk in de wijngaard. Daarbij is de mens, die als laatste geschapen is (‘te elfder ure’) toch de eerstgeroepene. Waar alle creaturen ‘naar hun aard’ zijn geschapen, eigensoortig, geldt dat niet voor de mens. Die is gemaakt naar het beeld van God. Daarin ligt zijn opdracht. De mens gaat door ‘om alles te regeren wat naar vervulling haakt’ (strofe 3). Hij leeft naar Pasen toe! In zijn verzamelbundel ‘De tale Kanaäns’ biedt de dichter een facultatieve laatste strofe aan, die het lied exclusief voor zondag Septuagesima maakt. In de meeste bundels ontbreekt deze tekst, maar zij luidt: De eersten zijn de laatsten : / Gods Zoon treedt uit het graf. / Zo tellen wij tot Pasen / de negen weken af. (Bron: Lied van de week, februari 1987).
De beginregels van de strofen luiden:

  • 1. Van alle creaturen
  • 2. de hemel en de sterren
  • 3. is naar het beeld des Heren
  • 4. Wij zijn door God geschapen
  • 5. Adam, een mens uit aarde
  • 6. Wij zijn te elfder ure
  • 7. De laatsten zijn de eersten.

In De tale Kanaäns, Verzamelde Liederen en In wind en vuur is een extra strofe opgenomen:

  • 8. De eersten zijn de laatsten: / Gods Zoon treedt uit het graf. / Zo tellen wij tot Pasen / de negen weken af.

Muziek

In oktober 1984 schreef Ignace de Sutter op verzoek van het kerkmuziektijdschrift Zoet Hout Goed Koper een dubbelmelodie, welke paste op de drie brevierliederen uit De tale Kanaäns van Willem Barnard. Naast het hier beschreven lied, zijn dit Dit is een lied van Noach (over Noach) en Uit Oer is hij getogen over Abraham. Eerst wordt melodie A gezongen, daarna melodie B en vervolgens beide melodieën samen, waarbij dan melodie A door de vrouwen en melodie B door de mannen gezongen wordt. Al eerder schreef Frits Mehrtens een dubbelmelodie bij een andere tekst van Barnard, te weten Het waren tien geboden (melodie). Deze is (o.a.) te vinden in ‘Liederen van het begin’ (nr. 5).

Hymnologische informatie

Beide componisten hebben bij hun compositie een bewuste verdeling van A-, B- en A+B-melodie aangegeven, over de verschillende strofen. Beide melodieën zijn (zeer) eenvoudig.

Literatuur

  • Arie Eikelboom, Hymnologie XVI, p. 429-431
  • In wind en vuur - II, p. 200-202