Wie heeft op aard de prediking gehoord

Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):

Liedboek voor de kerken Gezang 179
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.

Wie heeft op aard de prediking gehoord Lijdenspsalm
Deel van	Vier Psalmen
Vorm	Strofelied
Herkomst
Taal	Nederlands
Land	Nederland
Periode	1846
Tekst
Dichter	Nicolaas Beets
Bijbelplaats	Jesaja 53 Johannes 1:14 Filippenzen 2:10 Johannes 18:11 Johannes 19:30 Johannes 20:11 Hebreeën 9:28 Johannes 19:30
Metrisch	10-10-10-5-11-4-7-11-4
Muziek
Componist	Johannes Gijsbertus Bastiaans
Melodie	Wie heeft op aard de prediking gehoord
Solmisatie	3-3-2-1-3-4-6-5-4-3
Gebruik
Kerkelijk jaar	Goede Vrijdag
Liedbundels
Liedboek voor de kerken Gezang 179
Gezangboek EBG 167
Gezangboek der ELK 63
Hervormde Bundel 1938 35
119 Gezangen 31
Vervolgbundel Evang. Gezangen 232
Geestelijke Liederenschat 1935 148

Nicolaas Beets (1814-1903) schreef het lied Wie heeft op aard de prediking gehoord in 1846 als onderdeel van zijn Vier Psalmen, waarschijnlijk met Psalm 22 (melodie) in gedachten. Voor de Vervolgbundel op de Evangelische Gezangen kreeg het een melodie van Johannes Gijsbertus Bastiaans (1812-1875), maar het kan nog steeds op de melodie van Psalm 22 gezongen worden.

Opname beluisteren

• Henk Lemckert op orgel Abdijkerk van Loosduinen. Te beluisteren op: (Liedboekzettingen.nl)

Tekst

origineel

Vervolgbundel (232)

1 Wie heeft op aard de prediking gehoord, De prediking van ’t vleeschgeworden Woord, Den Zoon van God, op Golgotha vermoord? Wie durft gelooven? Wie ziet in Hem Gods reddend’ arm, van Boven Tot ons gestrekt? Wie durft zijn kruis belijden? Wiens hart zich in den Lijdenden verblijden, Met smaad bedekt? 2 Een rijsje, dat zoo woest een storm bewoog, Een wortel uit de aarde dor en droog, Had geen gedaante of schoonheid in ons oog. Als wij hem zagen, Zoo was daar niets dat oogen kon behagen; Hij was veracht, De onwaardigste der menschen: Wie durft zich Hem tot Zaligmaker wenschen? Hij was veracht. 3 O Man van smart, dat ieder voor u kniel! Gij droegt aldus de krankheid onzer ziel; ’t Was onze smart, die op uw schedel viel; Ons overtreden Heeft u verwond; om de ongerechtigheden, Door ons begaan, Zijt ge in dit leed gekomen: De straf, die ons den vrede toe doet stroomen, Die naamt gij aan. 4 ’t Is heil, wat uw verbrijzling ons verkondt; Uw striemen zijn genezing onzer wond: Wij dwaalden als verloren schapen rond, Op eigen paden; De Heer heeft u met onzen last beladen; Gij hebt geboet; Niet gij, slechts wij zijn schuldig; Maar gij, gij stort gewillig en geduldig Uw dierbaar bloed. 5 Gelijk een lam, dat stil ter slachtbank gaat, Gelijk een schaap zich zwijgend scheren laat, Zoo deedt ge uw mond niet open onder ’t kwaad, U overkomen. God heeft u uit het oordeel weggenomen, Als ge elke toog Zijns bekers hadt gedronken, En ’t zondig volk gerechtigheid geschonken, In ’s Heeren oog. 6 Toen was ’t volbracht! Volbracht voor zondaars, Heer, Gij buigt het hoofd tot uwe ruste neer; Geen oneer treft uw heilig lichaam meer, Geen smaad der boozen; En schoon m’ uw graf gesteld heeft bij godloozen, God wreekt uw recht: De liefde en eerbied dragen Uw lijk van ’t kruis, en schreiende oogen zagen Het weggelegd. 7 O Heiland, dus gefolterd voor mijn kwaad! O Heilige, om mijn schande dus gesmaad! Wat spruit er uit uw graf een heerlijk zaad Van eeuwig leven! Hoe veler ziel werd u van God gegeven Voor de eeuwigheid, Om de eeuwige eer te deelen, U, die u tot een offer gaaft voor velen, Bij Hem bereid! 8 ’t Verloste volk verheft tot u zijn hart, Rechtvaardige, die zonde voor hen werd! Het zegen al uw wonden, smaad en smart! Gij hebt geleden Voor snooden; gij voor vijanden gebeden. Gij hebt gesmacht, Moest Gods nabijheid derven, Hun ziel ten troost in leven en in sterven; Het is volbracht.

1 Wie heeft op aard de prediking gehoord, De prediking van ’t vleeschgeworden Woord, Den Christus Gods, op Golgotha vermoord? Wie durft gelooven? Wie ziet in Hem Gods reddend’ arm van boven Tot ons gestrekt? Wie durft zijn kruis belijden? Wiens hart zich in den Lijdende verblijden, Met smaad bedekt? 2 Een rijsje, dat zoo woest een storm bewoog, Een wortel, uit een aarde dor en droog, Had geen gedaant’ of schoonheid voor het oog; Als zij hem zagen, Zoo had Hij niets dat d’ oogen kon behagen; Hij was veracht, d’ onwaardigste der menschen! Wie kon zich Hem tot Zaligmaker wenschen? Hij was veracht. 3 O Man van smart, dat ieder voor u kniel’! Gij droegt aldus de krankheid onzer ziel; ’t Was onze smart, die U ten deele viel; Ons overtreden Heeft u verwond; om de ongeregtigheden, Door ons begaan, zijt G’ in dit leed gekomen: De tucht, die ons den vrede toe doet stroomen, Die naamt Gij aan! 4 ’t Is heil, wat uw verbrijzeling verkondt; Uw striemen zijn genezing onzer wond; Wij dwaalden als verloren schapen rond, Op eigen paden; De Heer heeft u met onzen last beladen; Gij hebt geboet; niet Gij, slechts wij zijn schuldig, Maar Gij, Gij stort, gewillig en geduldig Uw dierbaar bloed. 5 Gelijk een lam, dat stil ter slagtbank gaat, Gelijk een schaap zich zwijgend scheren laat, Zoo deedt G’ uw mond niet open onder ’t kwaad, U overkomen. God heeft u uit het oordeel weggenomen, Toen G’ elke teug des bekers hadt gedronken, En ’t zondig volk geregtigheid geschonken, In ’s Heeren oog. 6 Toen was ’t volbragt, volbragt voor zondaars, Heer! Gij boogt het hoofd tot uwe ruste neêr; Geen oneer trof uw heilig ligchaam meer, Geen smaad der boozen. En schoon uw graf gesteld was bij godloozen, God wreekt’ uw regt: de liefd’ en d’ eerbied dragen Uw lijk van ’t kruis, en schreijend’ oogen zagen U weggelegd. 7 O, Heiland! dus gefolterd door mijn kwaad, O, Heilig’! om mijn schande dus gesmaad, Wat spruit er uit uw graf een heerlijk zaad Van eeuwig leven. Hoe veler ziel heeft U uw God gegeven Voor d’ eeuwigheid, om d’ eeuwig’ eer te deelen, U, die U tot een offer gaaft voor velen, Bij Hem bereid. 8 ’t Verloste volk verheft tot U zijn hart, Regtvaardige, die zonde voor hen werdt; Het zegen al uw wonden, smaad en smart; Gij hebt geleden Voor snooden; Gij voor vijanden gebeden; Gij hebt gesmacht, moest Gods nabijheid derven, Hun ziel tot troost, in leven en in sterven; Het is volbragt!.

Origineel uit: Dichtwerken van Nicolaas Beets, 1830-1873. Volledige uitgave, naar tijdsorde gerangschikt en herzien, Tweede Deel, Amsterdam: W.H. Kirberger, 1878, p. 326-328.

Inhoud

Nicolaas Beets heeft in de acht strofen van dit lied Jesaja 53 op de voet gevolgd:

• 1. Wie heeft op aard de prediking gehoord (Jesaja 53:1)
• 2. Een rijsje dat zo woest een storm bewoog (Jes. 53: 2 en 3)
• 3. O Man van Smart, dat ieder voor U kniel (Jes. 53: 4)
• 4. 't Is heil, wat uw verbrijzling ons verkondt (Jes. 53: 5 en 6)
• 5. Gelijk een lam, dat stil ter slachtbank gaat (Jes. 53: 7 en 8a)
• 6. Toen was 't volbracht, volbracht voor zondaars, Heer! (Jes. 53: 8b en 9)
• 7. O Heiland, dus gefolterd voor mijn kwaad (Jes. 53: 10 en 11)
• 8. 't Verloste volk verheft U tot zijn hart (Jes. 53: 12).

Muziek

De melodie van Bastiaans is voor deze liedtekst geschreven, maar omdat hij, vanwege een ruzie met de synodale commissie, de originele teksten niet meer mocht gebruiken, is ze in zijn koraalboek gepubliceerd bij het lied Ach, als een bloem, die snel verbloeit op 't graf van J.J. van Maas.

Muziekuitgaven

Zie Wie heeft op aard de prediking gehoord (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.

Hymnologische informatie

• De in 1854 uitgekomen proefbundel van het Gezangboek van de Hersteld Ev. Luth. gemeenten heeft dit lied gepubliceerd op de melodie van de Geneefse Psalm 22 (melodie).
  
• De Hervormde Bundel 1938 volgt de tekst van de Vervolgbundel, zoals ook de Geestelijke Liederenschat 1935, maar met enkele wijzigingen, het meest opmerkelijk de aanpassing van de beginregel tot Wie heeft op aard de prediking geloofd . Het Liedboek voor de kerken keert in een aantal gevallen terug naar het origineel.