Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
Wie maar de goede God laat zorgen
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Wie maar de goede God laat zorgen | |
Vorm | Strofelied |
Herkomst | |
Titel | Wer nur den lieben Gott lässt walten |
Taal | Duits |
Land | Duitsland |
Periode | 17e eeuw |
Tekst | |
Dichter | Georg Neumark |
Vertaler | Abraham Rutgers |
Bijbelplaats | Genesis 28:15 Psalm 34:16-23 Psalm 37:7 Psalm 55:23-24 Psalm 73:24 Psalm 119:14 Matteüs 6:33 Matteüs 7:26 Handelingen 21:14 Romeinen 7:12 1 Johannes 3:20 |
Metrisch | 9-8-9-8-8-8 |
Muziek | |
Componist | Georg Neumark |
Melodie | Wer nur den lieben Gott lässt walten |
Solmisatie | 6-2-3-4-3-2-3-1-6 |
Gebruik | |
Thema | Belijdenis Pelgrimage |
Liedbundels | |
Liedboek voor de kerken Gezang 429 | |
Op Toonhoogte 2015 218 | |
Weerklank 515 | |
Zangbundel Joh. de Heer 421 | |
119 Gezangen 92 | |
Colours of Grace 128 | |
Gezangboek der ELK 185 | |
Gele Zangbundel 202 | |
Hervormde Bundel 1938 194 | |
Evangelische Gezangen 17 | |
E&R-liedbundel 1 176 | |
Liedbundel met Bijbellezingen 469 | |
Geestelijke Liederen 2016 222 | |
Geestelijke Liederenschat 1935 59 |
Wie maar de goede God laat zorgen is een vertaling van het zeer bekende Duitse lied Wer nur den lieben Gott lässt walten van Georg Neumark (1621-1681). Deze vertaling is van Abraham Rutgers (1751-1809).
Inhoud
Opname beluisteren
- Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor ([1])
Tekst
1
Wie maar de goede God laat zorgen
en op Hem hoopt in 't bangst gevaar,
is bij Hem veilig en geborgen,
die redt Hij godlijk, wonderbaar:
wie op de hoge God vertrouwt,
heeft zeker op geen zand gebouwd.
2
Blijf dan eerbiedig God verbeiden
en zwijg de Heer ootmoedig stil;
Hij zal ons naar zijn raad geleiden,
't is goed en heilig wat Hij wil.
God die ons uitverkoren heeft,
kent alle zorg die in ons leeft.
3
Treed vrolijk voort op 's Heren wegen,
neemt zijn gebod getrouw in acht.
't Wordt eindelijk alles u ten zegen,
wanneer gij daarop biddend wacht.
En wie gelovig op Hem ziet,
weet zeker, Hij verlaat ons niet.
Vertalingen
- Van dit lied bestaan meer Nederlandse vertalingen. In Liedboek (2013) is een nieuwe vertaling van Sytze de Vries opgenomen met de tekst Wie zich door God alleen laat leiden. In Colors of Grace is ook de Duitse, Engelse en Noorse tekst opgenomen.
- Dick Wusten maakte een overzicht van de originele tekst en enkele vertalingen per strofe in een tabel.
Ontstaan
Het verhaal achter dit lied:
"Najaar 1640: Georg Neumark (18 jaar) is samen met enkel vrienden op weg naar Königsbergen (aan de Oostzee, nu Kaliningrad), bijna 1000 km van het ouderlijk huis verwijderd, om zich in te schrijven aan de universiteit aldaar. De aanwezigheid van de beroemde geleerde en dichter Simon Dach zal aan die wens wel niet vreemd zijn geweest, vermoed ik. Uit veiligheidsoverwegingen reizen ze niet alleen, maar sluiten ze zich aan bij een groep handelaars. Onderweg worden ze echter overvallen en volledig uitgeschud. Met als enige bezit de kleren aan z'n lijf staat hij daar nu: 400 km van huis, 600 km van zijn bestemming. Hij besluit naar het Noorden af te buigen en in Hamburg z'n geluk te beproeven, wat geld verdienen en dan verder reizen. Vergeefs. Hij schrijft, speelt muziek in herbergen (Kniegeige, viola da gamba) en verdient zo net genoeg om niet te sterven en te weinig om te overleven...
Nu citeer ik hem letterlijk, als hij op z’n oude dag dit verhaal aan het papier toevertrouwd:
'Hierdoor werd ik uiteindelijk zo melancholiek, dat ik vaak ’s nachts op mijn knieën viel en God onder hete tranen om hulp bad.'
Nou, dat was dus lange tijd tevergeefs. De jonge man komt in Hamburg terecht, brengt de winter door in Kiel en dan op een goede dag, in het voorjaar van 1641, keert zijn lot ten goede: de huisleraar van een plaatselijke notabele is weggelopen en dankzij de bemiddeling van de predikant waar Georg op dat moment verblijft, mag Georg meteen beginnen…
'Dit plotse, als uit de hemel mij toevallende geluk, maakt mij zo blij, dat ik nog op dezelfde dag “meinen lieben Gott zu Ehren’ het lied ‘Wer nun den lieben Gott lässt walten’ op papier zette. Ik had ook waarlijk reden genoeg om de goddelijke barmhartigheid voor zo’n onverwachte genade te danken'.
15 jaar later verschijnt dit lied in druk (Fortgepflanzter Musikalisch-Poetischer Lustwald zo heet deze gedichtenbundel), samen met een resem andere gedichten en liederen van geestelijke en wereldlijke aard. Niet alleen de melodie is voorzien, ook een 3-stemmige intro (2 violen en b.c. zie ander document). Binnen de kortste keren één van de meest geliefde liederen in Duitsland en na een vertaling in het Nederlands inmiddels ook al meer dan 200 jaar vaste waarde in de top 10 van meest geliefde gezangen." (Bron: Dick Wursten)
Muziek
Zie Wer nur den lieben Gott lässt walten (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.
Hymnologische informatie
Zes van de zeven coupletten van Rutgers' vertaling verschenen als Gezang 17 in de Evangelische Gezangen (1806). Voor de Hervormde Bundel 1938 werden de verzen 2-5 bewerkt tot twee verzen. Van de overblijvende vier verzen werd in het Liedboek voor de Kerken vers 2 weggelaten en werden vers 3 en 4 opnieuw bewerkt. De Zangbundel Joh. de Heer geeft al vanaf de 1e uitgave (1905) vers 1, 2, 3 en 6 volgens de tekst van de Evangelische Gezangen (1806), in modernere spelling.
Literatuur
Toelichting:
- Geistliches Wunderhorn, blz. 231 (J. Henkys)
- Arie Eikelboom, Hymnologie VI, blz. 186-209
Externe links
- Uitgebreide informatie over dit lied, met afbeeldingen van bronmateriaal is verzameld door Dick Wursten.
Dit artikel voldoet aan de kwaliteit en uitgangspunten die gelden voor de informatie op Kerkliedwiki. Meer van dit soort artikelen staan in de Etalage. |