Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Zonne en maan

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 303
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Zonne en maan
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Måne och sol
Taal Zweeds
Land Zweden
Tekst
Dichter Britt G. Hallqvist
Vertaler Andries Govaart
Cees Glashouwer (Fr)
Bijbelplaats Genesis 1
Handelingen 2:22-24
Johannes 14:16
Muziek
Componist Egil Hovland
Melodie Måne och sol
Solmisatie 5-5-5-3-4-3-4-2
Gebruik
Kerkelijk jaar Pinksteren
Trinitatis
Liturgie Gloria
Credo
Thema Zomertijd
Liedbundels
Liedboek 2013 303
Evangelisches Gesangbuch -BEP 629
Lieteboek 2013 303
De weg die je goeddoet 93
Rechten
Vertaling Liedboek bv

Zonne en maan is een lied, vertaald uit het Zweeds Måne och sol. De tekst is van Britt G. Hallqvist en vertaald door Andries Govaart. De muziek is van Egil Hovland (1924-2013).

Opname beluisteren

Opname beluisteren

Tekst

De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet worden weergegeven.

Ontstaan

Govaart schrijft hierover: "Een eenvoudig danklied gericht tot Vader, Zoon en Geest. In het eerste couplet staat de schepping centraal, niet alleen de hemellichamen ver weg, maar ook de bloem dichtbij en het kind zelf (dat dit lied zingt). In het tweede couplet staat Jezus centraal, niet alleen zijn leven en dood in de verleden tijd, maar ook zijn levende aanwezigheid hier en nu. Het derde couplet bezingt de Geest, die vele kanten heeft: de nabijheid, de genezing, het vuur en Gods levenskracht op onze levensweg.
In de oorspronkelijke tekst staat steeds opnieuw (12 x) Heer. In de vertaling heb ik gekozen voor het aspect/de titel die in het couplet het meest uitgewerkt werd: Schepper, Jezus, Trooster."

Inhoud

De beginregels van de strofen luiden:

  • 1. Zonne en maan, water en wind
  • 2. Jezus, Gods Zoon, leefde en stierf
  • 3. Geest die ons troost, levend nabij.

Muziek

Over het ontstaan van de melodie heeft Egil Hovland meerdere keren (1) het volgende verteld.

'Het gebeurde op 26 januari 1974. Vroeg in de morgen kwam het bericht dat een goede vriend op 51-jarige leeftijd was overleden. Even later bracht de post een brief met daarin het verzoek om een melodie te maken voor de bijgesloten tekst «Måne och sol, vatten och vind….». Terwijl hij, met zijn gedachten bij zijn overleden vriend, de tekst door las gebeurde er iets vreemds. Aan de muur in zijn werkkamer had hij foto’s hangen van zijn kinderkoren in de Glemmen-kerk te Fredrikstad (Noorwegen). Plotseling leek het als of de kinderen vleugels kregen en door de kamer zweefden. Hij hield een leeg notenblad omhoog waarna het er op leek dat de kinderen tot noten werden die op een lege notenbalk landden. In recordtijd ontstond de melodie. Eerst het refrein, dat duurde 20 seconden. Daarna kwam de melodie voor de verzen. Het hele lied was klaar tussen de drie en vier minuten. «De woorden in de tekst maakten mij blij te midden van de weemoed en gaven uitloop aan mijn eigen lofzang en dankbaarheid.»'

In de noordse landen is dit lied onvoorstelbaar populair geworden en wordt beschouwd als een lied dat werkelijk iedereen, van jong tot (inmiddels) oud, kent.

(1) o.a. in het boek «Egil Hovland, Englene danser på tangentene» van Geir Harald Johannessen (Lunde Forlag, 1999) en in een interview met Jens Magnus voor het blad «TONO-nytt», later gepubliceerd op ballade.no, http://www.ballade.no/sak/egil-hovland-en-attiarings-apenbaringer/

Muziekuitgaven

Zie het artikel Zie Måne och sol (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.

Hymnologische informatie

Cees Glashouwer maakte de Friese vertaling: Sinne en moanne, wetter en wyn

Het lied is te vinden in de volgende buitenlandse bundels:

  • Den Svenska Psalmboken, 21
  • Norsk Salmebok, 943
  • Norsk Salmebok 2013, 240
  • Frühlicht, 29

Literatuur

Toelichting:

Culturele informatie

Een Zweedse jazz-versie van het lied: