Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Heer, die de tijd in handen houdt

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is niet te vinden in één van de veelgebruikte liedbundels.
Mogelijk staat het wel in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Heer, die de tijd in handen houdt
Nieuwjaarslied
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Der du die Zeit in Händen hast
Taal Duits
Land Duitsland
Periode 1937
Tekst
Dichter Jochen Klepper
Vertaler Titia Lindeboom
Bijbelplaats Psalm 102:25-28
Metrisch 8-8-7-8-8-7
Muziek
Componist Siegfried Reda
Gebruik
Kerkelijk jaar Jaarwisseling
Thema Vertrouwen
Liedbundels
Evangelisches Gesangbuch 64
Gotteslob 257
Het licht breekt door de wolken 15

Heer, die de tijd in handen houdt is een nieuwjaarslied. Het origineel verscheen in het Duits met als titel Der du die Zeit in Händen hast. De tekst is geschreven door Jochen Klepper (1903-1942) en vertaald door Titia Lindeboom.

Opname beluisteren

  • Video met de melodie van Gotteslob 257. Uitvoering door: Mädchenkantorei am Dom zu Limburg.



Liedbundels

De Duitse versie van het lied komt uit Jochen Kleppers bundel Kyrie, waarvan de eerste druk verscheen in 1938. In Duitsland is het opgenomen in zowel het Evangelisches Gesangbuch als de rooms-katholieke zangbundel Gotteslob. In Nederlandse vertaling staat het lied in de bundel Het licht breekt door de wolken (2016).

Tekst

De eerste twee coupletten luiden als volgt:


Heer, die de tijd in handen houdt:
neem weg wat ons dit jaar benauwt,
verander het in zegen.
U heeft de jaren steeds omvat,
U wijst ons zelf het juiste pad;
kom ons in liefde tegen.

Waar ooit de mens zijn tijd aan gaf,
breekt voor zijn ogen alweer af,
maar U voltooit, o Here!
Een jaar, dat zonder U verglijdt,
waarin uw goedheid ons niet leidt,
zal als een kleed verteren.


Ontstaan

Jochen Klepper schreef dit lied aan het einde van 1937. Als schrijver had hij zijn grote doorbraak beleefd met zijn roman Der Vater, die juist in nazikringen razend populair was. Toch werd hij wantrouwend bekeken, omdat hij met een Joodse vrouw was getrouwd. Zijn werk werd door de Reichsschrifttumskammer extra goed gelezen en beoordeeld. Over dit Nieuwjaarslied schreef ambtenaar Herr Meyer: 'Dit gedicht vertegenwoordigt een houding, die absoluut Joods genoemd moet worden. Er wordt gesproken over de last van het jaar; dat alles waar de mens zijn tijd aan gaf, weer afbreekt; dat de dag en het werk van de mens vergaan; dat de wind de mensen laat afdrijven; dat mensen ongerechtigheid doen; dat ze in hun tijd veel nalaten en mislopen. Tegen de vroomheid van deze poëtische dichter kan absoluut niets worden ingebracht, maar het huidige Duitsland mag beslist een nieuwjaarslied in een andere, positievere toonzetting verwachten, die het niet nodig heeft om op de dienstbare houding van de psalmen terug te grijpen.'
Het gedicht pastte niet in de tijdgeest. Niettemin werd het precies op tijd vrijgegeven en verscheen het op 1 januari 1938 in de Deutschen Allgemeinen Zeitung.


Inhoud

In een tijd waarin de lucht zwaar is van oorlogsdreiging, schrijft Jochen Klepper dit lied van vertrouwen. Het is voor hem een troost dat de tijd ons niet zomaar de vingers glipt, maar zin krijgt als die tijd wordt doorlopen met God. Als stervelingen mogen wij ons verbinden met de Eeuwige. Als God zich niet in ons leven mengt, dan is er ook geen tijd en geen leven. Dan is er alleen maar vergankelijkheid en tijd die zinloos vervliegt, is de filosofie van dit lied.
Tijd is sowieso een thema dat Jochen Klepper bezighoudt. Na zijn ontslag bij de radio in juni 1933, schreef hij in zijn dagboek: God last andere pauzes in dan wij zouden doen. Pas achteraf, als alles tot een einde is gekomen, zal men enigszins ervaren hoe God tóch de touwtjes in handen had. Voor zover Hij dat een mens beseffen doet.
Klepper besluit zijn lied met een oproep tot God om hem bij de hand te nemen, en mee te gaan in alle moeilijke situaties die het nieuwe jaar ongetwijfeld zal brengen.


Muziek

In het Evangelisches Liedbuch wordt het Nieuwjaarslied (EG 64) vergezeld door een melodie van Siegfried Reda (1960), maar wordt als alternatieve melodie EG 363 aangegeven (Kommt her zu mir, spricht Gottes Sohn – Nürnberg 1534) . In Gotteslob (GL 257) wordt een melodie uit de Harmonischer Lieder-Schatz (Frankfurt am Main 1738) aangegeven. Deze laatste is te beluisteren op het aangegeven videofragment.
Het lied kan ook worden gezongen op de melodie van Gezang 425 (Liedboek voor de Kerken, 1973): Ga uit, o mens, en zoek uw vreugd.


Literatuur

  • 'Jochen Klepper', Marcus Baum, 2011


Externe links

  • Prekenserie van de Evangelische Kirchengemeinde Gönningen over de kerkelijke liederen van Jochen Klepper.