Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Getijdengebed

Uit Kerkliedwiki
Versie door Ecthelion3 (overleg | bijdragen) op 28 mei 2020 om 19:12 (Geschiedenis)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Ga naar: navigatie, zoeken

Het getijdengebed bestaat uit gebeden die op bepaalde tijden van de dag worden gebeden. De traditie gaat terug tot voor Christus. Vanaf de Babylonische ballingschap kwamen joden bijeen op verschillende momenten op de dag voor gebed. De eerste christenen hebben deze traditie voortgezet en voorzien van een christelijke inhoud. Ook tegenwoordig wordt het getijdengebed nog gebeden, door geestelijken en door leken. Andere namen voor het getijdengebed zijn o.a.: getijden, koorgebed, heilig officie, uren, horologium en breviergebed. Het getijdengebed bestaat hoofdzakelijk uit de 150 Psalmen met daarnaast hymnen, cantica en lezingen.

Geschiedenis

Het getijdengebed is verwant met de dagelijkse gebeden die al sinds de Babylonische ballingschap door de joden worden gebeden. Zij kwamen hiervoor 's morgens, 's avonds en ook vaak 's middags samen in de synagogen op het uur van de offers in de tempel van Jeruzalem.

Uit het Nieuwe Testament blijkt dat het gebed ook voor de eerste christelijke gemeenten een belangrijk onderdeel van het dagelijks leven was. Zo staat in Handelingen 2:42: Ze bleven trouw aan het onderricht van de apostelen, vormden met elkaar een gemeenschap, braken het brood en wijdden zich aan het gebed.

In het oudste bewaard gebleven document met voorschriften voor het kerkelijk leven, het Didachè uit eerste eeuw na Christus, staat dat elke christen driemaal per dag het Onze Vader moet bidden. Hier wordt de Joodse gebedsvorm gecombineerd met nieuwe christelijke inhoud. Verschillende kerkvaders spreken in de tweede en derde eeuw over het morgen- en avondgebed en over gebeden bij het derde, zesde en negende uur. De gebedstijden worden in verband gebracht met de uitstorting van de Heilige Geest (derde uur) en specifieke momenten uit het leven van Petrus (zesde en negende uur), maar ook met het lijden, sterven en de opstanding van Jezus.

Na de legalisering van het christendom in de vierde eeuw kozen sommige christenen voor een sober bestaan. In het oosten ontstonden de eerste kloosters, in de vijfde eeuw ook in het westen. Hier werden de gebeden uitgebreid en het getijdengebed werd een regulerende factor voor het leven in de kloosters. Aanvankelijk werden dagelijks alle 150 Psalmen gebeden, maar dit nam te veel tijd in beslag. Daarop ging men de Psalmen verspreiden over een week, waarbij elke dag op verschillende gebedstijden een aantal Psalmen werden gebeden. Sinds de zesde eeuw was het getijdengebed één van de belangrijkste verplichtingen voor alle geestelijken.

In de loop van de eeuwen is het getijdengebed steeds verder ontwikkeld. Sinds het Tweede Vaticaans Concilie mag het in de volkstaal worden gebeden.

Op basis van het getijdengebed is tijdens de reformatie in de Anglicaanse kerk de (choral) evensong ontwikkeld.

Inhoud

Middeleeuwse versie

  • De metten gedurende de nacht, om middernacht.
  • De lauden rond zonsopgang
  • De priem rond 6 uur
  • De terts rond 9 uur
  • De sext rond 12 uur
  • De none rond 15 uur
  • De vespers rond 17 uur
  • De completen rond 20 uur

Moderne versie

  • Een inleidend gebed dat gebeden wordt voor de eerste dienst
  • De lezingendienst (metten)
  • Het morgengebed (lauden)
  • (De priem is afgevoerd.)
  • Het middaggebed (samenvoeging van terts, sext en none, hoewel ze ook nog afzonderlijk kunnen worden gebeden)
  • Het avondgebed (vespers)
  • De dagsluiting (completen)

Opname beluisteren

'Getijdengebed', vierde van zeven korte films over gebeden en gebedsvormen, Bisdom Breda

Bronnen en externe links