Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.
|
God heeft het eerste woord
| Infobox |
|---|
| Tekst |
| Jan Wit (1914-1980) |
| Muziek |
| Gerard Kremer (1919-1970) (a) |
| IWVL (b) |
| Bundel(s) |
|
LvdK Gz 1 (a) GvL 446 (a) OKG 841 (a) EBG 301 (a) Bavo 144 (a) ZJ 541 (a) LD 1082 (a) PP 226 (a) 102G 89 (a) AB Va 74a (a) Filippus 31 (a) CoG 139 (a) OT 170 (a) YfC 46 (a) |
| AB Va 74 (b), Ministeriale 80 |
| Bijbeltekst(en) |
| Gen 1
Gen 2,1-3 Ps 139,13-16 Jes 43,1 Jes 49,1 Jer 1,5 Joh 1,1-5 Kol 1,15-20 Op 1,8 Op 21,1-8 Op 22,13 |
| Gebruik |
| Advent, Kersttijd, Jaarwisseling/8e Kerstdag, Doop, Levenseinde |
| Solmisatieschema |
| 6-5-5-6-6-3 (a) |
| 5-3-2-1-2-6 (b) |
| Metrisch schema |
| 6-7-7-6 |
| (Bron: Pieter Endedijk) |
Inhoud
Titel
Oorspronkelijke taal en titel
'God heeft het eerste woord' is een oorspronkelijk Nederlands werk. Het lied is vertaald in het Duits (Gott hat das erste Wort), in het Engels (God speaks the primal word), en in het Frans (La Parole est à Dieu).
Liedbundels
| Dit lied is opgenomen in de volgende liedbundels: | |
|---|---|
| Liedboek 2013 | 513 |
| Liedboek voor de kerken 1973 | Gezang 1 |
| Gezangen voor Liturgie | 446 |
| Evangelisches Gesangbuch (Duitsland) | 199 |
| Evangelisch-reformiertes Gesangbuch (Zwitserland) | 260 |
Opname beluisteren
<videoflash>uUDAGl8GD8E|300|150</videoflash> <videoflash>XX3wG5Sz8Mc|300|150</videoflash>
<videoflash>y6JiY81xv_U|300|150</videoflash>
Fragmenten van een populaire uitvoering beluisteren op Muziekweb
- Henk Lemckert op orgel Abdijkerk Loosduinen [1]
Tekst
De tekst is auteursrechtelijk beschermd en kan daarom hier niet worden weergegeven. [Vindplaats elders]
Ontstaan
Inhoud
De tekst van het lied verwijst naar Johannes 1:1-3. "1 In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. 2 Het was in het begin bij God. 3 Alles is erdoor ontstaan en zonder dit is niets ontstaan van wat bestaat."
Dichter
Jan Wit (1914-1980)
Vertaler
Het lied is een oorspronkelijk Nederlands werk. Het lied is vertaald in het Duits (Gott hat das erste Wort) door Markus Jenny Het lied is ook vertaald in het Frans (La Parole est à Dieu) door Fr. Pierre-Etienne. In Colours of Grace is ook de Duitse, Engelse en Franse tekst opgenomen.
Muziek
Componist melodie
Gerard Kremer (1919-1970) Gerhardus Marinus (Gerard) Kremer (1919-1970) Cantor, Organist, Docent en componist in Amsterdam, Bloemendaal en Aerdenhout.
Zettingen
- Gerard Kremer - Liedboek voor de kerken, 491 gezangen, Koor- en orgeluitgave.
- Wim van Beek - Orgelboek bij de 491 gezangen.
- Wout van Andel - Nieuw orgelboek bij de 491 gezangen.
- Henk Lemckert- www.liedboekzettingen.nl [2]
Bewerkingen om te zingen
<videoflash>qre7ik2Wekc|300|150</videoflash>
Bewerkingen om te spelen
- Lothar Graap: Muziek & Liturgie (april 2011) Orgelbewerking (gratis download)
- Cor van Leeuwen: Logos (Opus 1) (partita voor orgel over Gezang 1: God heeft het eerste woord)
- Harke Iedema: Voorspelen en koraalharmonisaties I (p.17) Orgelbewerking (papieren uitgave bestellen)
- Piet Rippen: Liedboek voor de Kerken 1 (p.2)
- Willem Vogel: Voorspelen in de eredienst II (p.27)
Liturgisch gebruik
Bijbellied
Hymnologische informatie
Gezang 1 opent in het Liedboek voor de Kerken de rubriek ‘Bijbelliederen’, maar feitelijk behoort het niet tot deze categorie. Men zou eerder kunnen zeggen dat het een lied is dat aan alles voorafgaat, zoals een ouverture alle komende thema’s kort en bondig samenvat. De dichter Jan Wit (1914-1980) schreef deze tekst als een nieuwjaarslied. De eerste strofe spreekt over de schepping van de wereld, de tweede over het begin van het persoonlijk leven, de derde over de voleinding der wereld. De laatste strofe vat deze thema’s weer samen: ‘God staat aan het begin / en Hij komt aan het einde. / Zijn woord is van het zijnde / oorsprong en doel en zin.’. Er was nóg een strofe: tussen de tweede en de derde, over de voleinding van het persoonlijk leven. Hoewel de structuur van het lied dan hechter was geweest, was de kwaliteit van deze strofe zoveel minder dan de andere, dat deze terecht is weggelaten. Dit Nederlandse lied is in Duitstalige landen bekend geworden in de vertaling van Markus Jenny (1924-2001), zie o.a. Evangelisches Gesangbuch nr. 199. Daar heeft het lied weer vijf strofen, maar een vertaler maakt een nieuw gedicht en kan ook zwakke elementen in de oorspronkelijke tekst verbeteren. (Toelichting: Pieter Endedijk)
Overige toelichtingen:
- I.de Sutter: De lofzang van alle tijden, blz.113
- Continuo: Zingen en spelen, blz.99 (L.van Tongeren/S.Groot)
- Muziek & Liturgie: jan.2005, blz.5 (W.Kloppenburg)
Culturele informatie
Over Johannes Bijbel en cultuur
Literatuur
Externe links
Een toelichting op de Duitse bewerking van het Nederlandse lied geeft een blogartikel van M.C. Batenburg
