Heil'ge Jezus, mij ten leven

Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):

Zangbundel Joh. de Heer 422 (b)
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.

Heil'ge Jezus, mij ten leven Jezus’ voorbeeld
Vorm	Strofelied
Herkomst
Taal	Nederlands
Land	Nederland
Periode	17 eeuw
Tekst
Dichter	Jodocus van Lodenstein
Vertaler	Abraham Rutgers
Muziek
Componist	Philipp Nicolai Onbekend (a) Johann Sebastian Bach (b) Konrad Kocher (c)
Melodie	Wachet auf, ruft uns die Stimme (1806) (a) Heiligster Jesu, Heilgungsquelle (c)
Solmisatie	1-3-5-5-6-1-6-5 (a) 1-3-5-5-5-5-6-5 (b)
Liedbundels
Zangbundel Joh. de Heer 422 (b)
Hervormde Bundel 1938 216 (b)
Evangelische Gezangen 62 (a)
Liedbundel met Bijbellezingen 389 (c), 390 (b)
Geestelijke Liederenschat 1935 303 (c)

Heil’ge Jezus, mij ten leven (Jezus’ voorbeeld) is een bewerking, van Abraham Rutgers, van een lied van Jodocus van Lodenstein (1620-1677): Heyl’ge Jesu! Hemelsch voorbeeld! De bewerking werd in de Evangelische Gezangen (1806) opgenomen met een variant van Wachet auf, ruft uns die Stimme (melodie) van Philipp Nicolai.

Tekst

1 Heilge Jezus! mij ten leven,
Ter heiligmaking mij gegeven,
Hoe heerlijk zijt G’ in heerlijkheid!
Hemelsch voorbeeld! al de luister
Van Englen heiligheid wordt duister,
Bij ’t licht van uwe heiligheid:
O Gij! zoo onbesmet,
Gij zijt mijn Hoofd en wet;
Heilge Jezus!
O heilig mij,
Dat ik als Gij
In hart en wandel heilig zij.

2 ’s Vaders wil was boven alles,
O Jezus! steeds uw welgevallen,
Gij zweegt voor Hem op alles stil;
Och! mogt, all’ mijn levensdagen,
Wat Hem behaagt ook mij behagen,
Mijn wil zich voegen naar zijn’ wil,
Dat ik met al mijn’ lust
In zijnen wil berust’;
Hoor mijn zuchten,
O, heilig mij!
Dat ik als Gij
In alles onderworpen zij.

3 Steeds arbeidzaam, vol van zorgen,
Waart G’ altijd bezig, van den morgen
Tot aan den laten avondstond;
’s Vaders wil was daags uw spijze,
’t Gebed uw nachtrust, Hem ten prijze:
Och! dat G’ ook mij nooit ledig vondt,
Maar werkzaam nacht en dag,
Waar ooit uw oog mij zag;
Leer mij waken,
O, heilig mij!
Dat ik als Gij
Ook in mijn roeping wakker zij.

4 Welk een liefde, wat meêdoogen,
Wat tederheid blonk in uw oogen,
Wat minzaamheid in uw gelaat;
Haters zelfs, zoo wel als vrinden,
Elk mogt U willig, vaardig vinden
Tot troost of hulp, met raad en daad:
Och! waar die minzaamheid
Ook in mijn doen verspreid;
Dierbre Heilland!
O, heilig mij!
Dat ik als Gij
In al mijn’ omgang minzaam zij.

5 Gij, o Jezus! Gij onschuldig
Verdroegt het scherpste leed geduldig,
Gij scholdt niet weder, wie U schold;
D’ eer uws Vaders aan te randen
Mogt uwen ijver doen ontbranden,
Gij zweegt wanneer ’t uw eere gold;
Geen terging stoord’ uw rust,
Vergeving was uw lust:
Lieve Jezus!
O, heilig mij!
Dat ik als Gij
Zachtmoedig, graag vergevend zij.

6 Ootmoed deed U, Heer der heeren!
Den lof van menschen ligt ontberen,
Uws Vaders eere zocht Gij maar;
Waar men aardschen roem of voordeel
Ooit voorkeur gaf, uw wikkend oordeel
Bestuurde juist den evenaar:
Gij, die geen hoogheid zocht,
Hoe groot G’ ook wezen mogt,
Gij, d’ ootmoed zelf!
O, heilig mij!
Dat ik als Gij
Voor God en mensch ootmoedig zij.

7 Reine Jezus! geene togten
Van ’t vleesch, geen driften overmogten
De reinheid immer van uw hart,
Kuischheid heerscht’ in al uw leden,
Nooit waart Gij, door begeerlijkheden,
Of lusten in haar’ strik verward;
Uw doen was naar Gods wet,
Uw denken onbesmet:
Kuische Jezus!
O, heilig mij!
Dat ik als Gij
Ook kuisch van hart en wandel zij.

8 Matig in uw levenswijze
Mat U de rede drank en spijze,
Nooit dartelheid of lekkernij;
Niets, dat meer uw’ honger stilde,
Dan ’t doen van ’t geen uw Vader wilde,
Dit was uw spijs, uw lekkernij;
In zelfsverloochening
Vondt G’ uw verzadiging:
Heilge Jezus!
O, heilig, mij!
Dat ik als Gij
In drank en spijze matig zij.

9 Heilge Jezus! vorm mijn leden,
Mijn krachten en begeerlijkheden
Dat aan mij alles U gelijk’,
’t Oog in ’t zien, de voet in ’t wandlen;
Dat in mijn denken, spreken, handlen,
In alles uwe beeldnis blijk’:
Hervorm vooral, volmaak
Mijn hart naar uwen smaak;
Heilge Jezus!
O, heilig mij!
Tot ik als Gij
Geheel volmaakt en heilig zij.

Muziek

De Liedbundel met Bijbellezingen geeft dit lied naast een gebruikelijke melodie (No.390) ook een melodie van Konrad Kocher : Heiligster Jesu, Heilgungsquelle (No. 389)

Hymnologische informatie

De Zangbundel Joh. de Heer heeft vanaf de 1e uitgave (1905) de strofen 1, 2 en 9 overgenomen uit de Evangelische Gezangen, inclusief de bijbehorende melodie-variant. De Geestelijke Liederenschat 1935 heeft ook deze tekst maar de andere melodie. Waarschijnlijk vanaf de 20e uitgave (1963) of de 21e (1968) wordt de melodie aangepast aan die in de Hervormde Bundel 1938, de tekst blijft die uit 1806. Het levert in de 22e uitgave de grappige aanduiding op dat het om Gez. 216: 1, 2, 9 zou gaan De Liedbundel met Bijbellezingen gebruikt dezelfde strofen, met aanzienlijke aanpassingen in alle strofen, vooral in de laatste, de gelijke tekst voor beide melodieën. De Hervormde Bundel 1938 neemt dezelfde strofen over, met een wijziging in de twee slotregels van strofe 9:

dat ik als Gij
in U volmaakt en heilig zij!

De melodie wordt aangepast naar de 'bewerking van Johann Sebastian Bach'.

Literatuur

• A.W. Bronsveld, De Evangelische Gezangen etc., p. 258-259

Externe links

Dit artikel is helaas nog slechts een beginnetje. Kerkliedwiki nodigt u uit uw kennis te delen door het artikel te verbeteren.