Kerkliedwiki bundels.png
Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen!

Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.
Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas.

Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl
Kerkliedwiki bundels.png Kerkliedwiki wijst je de weg naar meer dan 10.000 liederen! Tips nodig? Zo kun je een lied zoeken. Hier vind je een overzicht van alle liedbundels.

Op Liturgiewerkplaats.nl bieden we je inspiratie en concrete tips rond kerkmuziek en vieren Abonneer je op de nieuwsbrief.

Wil je ons werk steunen? Hier vind je meer over doneren of koop onze unieke Ubi-cari-tas. Meer weten of vragen over Kerkliedwiki? info@kerkmuzieknetwerk.nl

Nu bidden wij de heilige Geest

Uit Kerkliedwiki
Ga naar: navigatie, zoeken
Dit lied is te vinden in de volgende veelgebruikte liedbundel(s):
Liedboek 2013 671 (a) Liedboek voor de kerken Gezang 241 (a) Zingt Jubilate 430 (a)
Mogelijk staat het ook in andere liedbundels. Kijk hiervoor in de infobox rechts, onder het kopje 'Liedbundels'.
Nu bidden wij de heilige Geest
Vorm Strofelied
Herkomst
Titel Nun bitten wir den Heiligen Geist
Taal Duits
Land Duitsland
Tekst
Dichter Martin Luther
Vertaler Ad den Besten (a)
Eppie Dam (Fr)
Fedde Schurer (Fr)
Pieter Boendermaker (b)
Metrisch 9-9-6-5-10-4
Muziek
Componist H. Euler (b)
Melodie Nun bitten wir den Heiligen Geist (a)
naar: Nun bitten wir den Heiligen Geist (b)
Herkomst 13e eeuw/Jistebnitz ca. 1420/Wittenberg 1524 (a)
Solmisatie 1-2-2-1-1-6-5-6-1-1 (a/b)
Gebruik
Kerkelijk jaar Pinksteren
Thema Levenseinde
Geloof
Liedbundels
Liedboek 2013 671 (a)
Liedboek voor de kerken Gezang 241 (a)
Zingt Jubilate 430 (a)
Alle liederen van Luther 12 (a)
Bavoliedboek 207 (a)
Cantatorium 55 (b)
Colours of Grace 116 (a)
Gezangboek EBG 217 (a)
Evangelisches Gesangbuch 124 (a)
Gezangboek der ELK 84 (b)
Hervormde Bundel 1938 79
Lieteboek 2013 671
Lieteboek foar de tsjerken 241 (a)


Nu bidden wij de heilige Geest is een vertaling van Nun bitten wir den Heiligen Geist. De eerste strofe dateert uit de 13e eeuw; de strofes 2, 3 en 4 zijn geschreven door Martin Luther in 1524. Er zijn meerdere Nederlandse vertalingen: van Pieter Boendermaker uit 1954 (b) en van Ad den Besten (b). In het Canonboek is het lied opgenomen met een melodie van H. Euler, die is gebaseerd op de originele melodie.

Opname beluisteren

  • Henk Lemckert op Orgel Abdijkerk van Loosduinen C.F. in tenor (www.liedboekzettingen.nl) [1]
  • Met koperensemble, koor en gemeente, Duitse versie:

Tekst

De vertaling (van Ad den Besten) in het Nederlands is auteursrechtelijk beschermd en kan hier niet volledig worden worden weergegeven.

De eerste strofe luidt:

Nu bidden wij de Heilige Geest
om een recht geloof het allermeest,
dat Hij ons verblijde en ons bevrijde
en aan 't einde ons naar huis geleide.
Kyrieleis.

Duitse tekst:

1. Nun bitten wir den heiligen Geist
Um den rechten glauben allermeist,
Daß er uns behüte an unserm ende,
Wenn wir heimfahren aus diesem elende.
Kyrieleis!

2. Du werthes licht! gib uns deinem schein,
Lehr' uns Jesum Christ kennen allein,
Daß wir an ihm bleiben, dem treuen Heiland,
Der uns bracht hat zu dem rechten vaterland.
Kyrieleis!

3. Du süße lieb'! schenk uns deine gunst,
Laß uns empfinden der liebe brunst,
Daß wir uns von herzen einander lieben,
Und im friede auf einem sinn bleiben.
Kyrieleis!

4. Du höchster tröster in aller noth!
Hilf, daß wir nicht fürchten schand' noch tod,
Daß in uns die sinne nicht verzagen,
Wenn der feind wird das leben verklagen.
Kyrieleis!

.

Ontstaan

Het lied betreft een van de alleroudste kerkliederen uit het Germaanse taalgebied. Samen met de bekende 'Paasleis' Christus is opgestanden en de 'Kerstleis' Nu zijt wellekome vertegenwoordigt dit Pinksterlied de trits van oudste 'Leisen'. De benaming 'Leis' of 'Kyrleis' duidt op de allereerste vorm van Germaanse landstaal-muziek, in de vroeg-middeleeuwse liturgie. Al in de negende eeuw bleek de 'Kyrie eleison'-roep nagenoeg de enige uiting van actieve volkszang te zijn. (Zie De Sutter, p. 75 e.v.)

Inhoud

De beginregels van de strofen, in de vertaling van resp. Boendermaker, Den Besten en de redactie van Hervormde Bundel 1938, luiden:

  • 1. Nu bidden wij de Heilige Geest / Nu bidden wij de Heilige Geest / Wij bidden U, o Heil'ge Geest
  • 2. Gij, dierbaar licht, verleen ons uw gloed / Geef, kostbaar licht, ons uw helderheid / Gij, zalig Licht, geef ons Uw schijn
  • 3. O heil'ge liefde, vervul 't gemoed / Geef, heilge liefde, uw overvloed / Gij, heil'ge Liefde, zend uw gloed
  • 4. Gij, hoogste Trooster in elke nood / Geef, hoogste Trooster in alle nood / Gij, hoogste Troost in allen nood.

Muziek

Muziekuitgaven

Zie het artikel Zie Nun bitten wir den Heiligen Geist (melodie) voor een overzicht van alle (orgel)literatuur en koorbewerkingen van deze melodie.

Hymnologische informatie

Literatuur

Toelichtingen:

  • Liedboekcompendium: https://www.liedboekcompendium.nl/lied/671-nu-bidden-wij-de-heilige-geest-6_3_3
  • Ignace de Sutter bespreekt dit lied in de bundel: Psalmen, Hymnen en Liederen : een tweede reeks hymnologische studies over het Kerklied in de Oecumene (1978), blz. 74-80, ISBN 9026478135
  • Organist & Eredienst, mei 1996, blz. 103 (Mieke Breij/Klaas Tjitte de Jong)
  • Liederkunde zum Evangelischen Gesangbuch 10-69 (Gerhard Hahn/Hans-Otto Kort)
  • Arie Eikelboom, Hymnologie II, blz. 146-152

Externe links